Sự hấp dẫn trong ẩm thực chay xứ đạo Cao Đài

Nói đến ẩm thực Tây Ninh, nhiều người nghĩ ngay đến bánh tráng phơi sương, bánh canh Trảng Bàng hay đến muối ớt tôm. Nhưng, sẽ là thiếu sót nếu bạn chưa một lần thưởng thức ẩm thực chay nơi đây bởi món chay đã trở thành một phần không thể thiếu trong mỗi người dân Tây Ninh.

Trong hơn 185 năm hình thành và phát triển Tây Ninh, ẩm thực chay dần hình thành và trở thành một nét đặc trưng trong đời sống văn hóa của tỉnh này. Là cái nôi của đạo Cao Đài, với số lượng đông đảo tín đồ. Cũng như các tôn giáo khác, đạo Cao Đài cũng hướng con người đến với cái thiện, lánh xa thói xấu, ăn chay là một trong những điều luật cơ bản đối với tín đồ Cao Đài. Theo quy định, tín đồ một tháng phải giữ đủ 10 ngày chay hoặc ăn chay trường. Vì vậy, số người và số ngày ăn chay ở Tây Ninh có thể nói là nhiều nhất cả nước. Có thể nói Trai Đường (Tòa thánh Tây Ninh) là nơi thu hút tín đồ ăn chay nhiều nhất vào những ngày lễ vía và các bữa cơm chay dành cho Phật Tử ở các chùa trên địa bàn tỉnh Tây Ninh trong những ngày Sóc, Vọng.

Tây Ninh có núi, rừng và sông, suối nên các món chay Tây Ninh rất đa dạng trong nguyên liệu và chế biến, thể hiện rõ tính chất địa - văn hóa trong nghệ thuật ẩm thực địa phương. Sản vật nổi bật nhất của núi là chuối núi, đu đủ, măng le, các loại nấm, rau rừng…. Sản vật từ sông có rau nhút, rau dừa, đọt lục bình non, bông điên điển, sen, súng… Cạnh các bờ sông, ven suối còn có rất nhiều loại rau như: rau chiếc, rau sơn, rau lụa, so đũa, quả bình bát… Ở vườn nhà các gia đình, có vô số các loại rau, hoa, quả, đậu, bầu bí… được trồng. Từ những sản vật gần gũi đời thường, người dân Tây Ninh đã sáng tạo, biến tấu thành những món chay giản đơn nhưng cực kỳ hấp dẫn, lạ miệng như các món gỏi, món xào, hấp, chiên, nấu canh… trong những bữa ăn hàng ngày. Ngoài ra cách chế biến món ăn của người Tây Ninh cũng không cầu kỳ chủ yếu chặt to kho mặn, có nhiều màu sắc tươi tắn, cân bằng âm dương và dinh dưỡng từ việc chọn lọc kết hợp các sản vật sẵn có. Khi món chay đã dần đi vào đời sống của người dân thì lâu dần cũng được nâng cấp để có mặt trên các bàn tiệc đãi khách, dù là món chay nhưng không hề thiếu đi sự sang trọng, tinh tế, cầu kỳ như các món nem, chả giò, súp, lẩu, cari, cơm hạt sen…

Ở Tây Ninh, giờ món ăn chay không chỉ tồn tại trong nhiều nếp nhà mà nó còn đi vào thị trường kinh doanh ẩm thực một cách đại trà. Thực khách có thể dễ dàng tìm thấy và thưởng thức các món chay từ bình dân đến sang trọng. Ăn chay không phải chỉ những người tu hành hay theo đạo, có người ăn chay chỉ với lý do đơn giản là “cho lòng thanh tịnh” hay để bổ sung dinh dưỡng từ rau củ quả hoặc chỉ là muốn thay đổi khẩu vị.

Nó cũng trở thành một nét ẩm thực rất riêng của Tây Ninh, khi có dịp ghé thăm núi Bà Đen, tòa thánh Tây Ninh du khách nên thưởng thức một lần và sẽ nhớ mãi sau mỗi chuyến đi.