Ngất ngây với những thảm hoa tam giác mạch ở Hà Giang

Tam giác mạch là loài hoa đặc trưng chỉ có ở mảnh đất Tây Bắc, nhưng đẹp nhất có lẽ phải kể đến là hoa tam giác mạch ở Hà Giang. Nhiều năm trở lại đây, hoa tam giác mạch đã trở thành một thương hiệu du lịch của tỉnh Hà Giang. Không chỉ là loài hoa dùng làm lương thực lâu đời của đồng bào các dân tộc thiểu số, tam giác mạch còn mang lại vẻ đẹp thơ mộng, tạo nên nét độc đáo nơi vùng cao núi đá này.

Cứ mỗi dịp thu về, Hà Giang lại đón nhận rất nhiều lượt du khách ghé thăm. Các đoàn du khách tấp nập nối đuôi nhau trên những con đường vừa để ngắm trọn cảnh hùng vĩ của núi non, vừa để hoà mình vào những thảm hoa li ti trải dài. Nhìn những ruộng hoa tam giác mạch bạt ngàn nở hồng khắp cả đất trời tạo cho nơi đây cảnh sắc vừa nên thơ vừa hùng vĩ.

❖ Nguồn gốc của hoa tam giác mạch:

Truyền thuyết về loài hoa tam giác mạch được người dân bản địa kể lại rằng: Nàng Tiên Gạo và nàng Tiên Ngô đi gieo hạt nơi hạ giới, hạt gieo xong, mày trấu, mày ngô chẳng biết làm gì, hai nàng bèn đổ vào khe núi. Cây ngô, cây lúa lớn lên cho hạt, người người lấy hạt về ăn. Cho đến khi hạt ngô, hạt lúa trong nhà đã cạn mà vụ mùa sau vẫn chưa tới, cái đói kéo về u ám bản làng, mọi người mới chia nhau đi khắp núi rừng để tìm cái ăn. Nhiều ngày trôi qua, nhiều nơi đã đến mà vẫn chưa thấy gì có thể làm no cái bụng. Bỗng một hôm, thoảng bay trong gió mùi hương lạ, từ trước đến giờ chưa ai được ngửi. Mọi người lần theo mùi hương ấy đến khe núi và ngỡ ngàng khi thấy một rừng hoa li ti trải dài suốt từ núi bên này sang núi bên kia. Ăn thử hạt của hoa thấy ngon không kém gì ngô và gạo bèn mang về làm lương thực, khói bếp lại bay lên mỗi chiều. Vì cây họ nhà lúa, được nảy lên từ mày lúa, mày ngô, nên gọi là mạch, lá lại có hình tam giác, vậy là cái tên “tam giác mạch” ra đời.

Ban đầu, tam giác mạch chỉ được sử dụng để làm bánh hoặc trộn với ngô nấu rượu. Tuy nhiên, những năm gần đây, nhận thấy vẻ đẹp của loài hoa này có thể đem lại giá trị cho ngành du lịch, tỉnh Hà Giang đã tuyên truyền, vận động bà con người Mông cùng tham gia trồng hoa tam giác mạch. Đồng thời, Lễ hội hoa Tam giác mạch cũng được tổ chức hằng năm để thu hút du khách.

❖ Hoa tam giác mạch nở rộ vào khoảng thời gian nào?

Hoa tam giác mạch Hà Giang đẹp nhất vào lúc chớm lạnh khoảng tháng 10, tháng 11 và kéo dài đến cuối tháng 12. Mùa hoa nở kéo dài trong khoảng 3 tháng nhưng sắc hoa sẽ thay đổi dần theo thời gian từ màu trắng sang hồng nhạt, hồng đậm và cuối cùng là đỏ tím rồi tàn lụi.

Tam giác mạch không chỉ khiến người xem được mãn nhãn với sắc hoa quyến rũ mà còn hớp hồn du khách bởi những món ăn hấp dẫn lạ miệng: lá tam giác mạch luộc vừa ngọt vừa mát, bánh làm từ hạt tam giác mạch thơm thơm, bùi bùi.

❖ Những điểm ngắm hoa tam giác mạch siêu đẹp ở Hà Giang:

- Thạch Sơn Thần: là một thắng cảnh du lịch cực kỳ quan trọng nằm trong quần thể di sản địa chất cao nguyên đá Đồng Văn, Hà Giang. Du khách đứng ở Thạch Sơn Thần  sẽ phải trầm trồ bởi không gian bao la, bát ngát của mây trời, rừng núi và đặc biệt ngập tràn sắc hoa tam giác mạch. Có một cánh đồng hoa tam giác mạch bạt ngàn nằm cách dốc Bắc Sum 3 km và trên lối đi Quản Bạ. Hơn nữa, nơi đây còn trang bị cả những mô hình xinh xắn để du khách có thể có những bức ảnh cực đẹp như xích đu, ghế ngồi ngay giữa vườn hoa.

- Thung lũng Sủng Là: được xem là địa điểm ngắm hoa tam giác mạch đẹp nhất ở Hà Giang . Được mệnh danh là “nơi đá cũng nở hoa”, đến mùa hoa tam giác mạch, Sủng Là đẹp tựa thiên đường, sắc hoa tím như phủ kín cả ngọn đồi bao la. Đặc biệt, nơi đây trồng nhiều loại hoa nhất Hà Giang. Du khách đến đây chơi ngoài để thưởng thức nét đẹp của hoa tam giác mạch thì cũng có cơ hội được ngắm sắc hoa rực rỡ của hoa hồng, hoa đào,… Ngoài ra du khách cũng có dịp ghé thăm nhà ngôi nhà được lấy bối cảnh dựng thành bộ phim lừng danh “Nhà của Pao” và tham dự chợ phiên của bà con đồng bào dân tộc Lô Lô, Mông.

- Cột cờ Lũng Cú: là một trong những địa điểm chụp ảnh hoa tam giác mạch đẹp không thể bỏ lỡ. Trên đường lên Lũng Cú và ngay dưới chân cột cờ có vô vàn thảm hoa đẹp để du khách thưởng thức Cánh đồng hoa tam giác mạch ở Lũng Cú mang đặc trưng rất khác biệt. Những dải hoa xếp thành các lớp ruộng bậc thang vô cùng độc đáo và bắt mắt.

- Đèo Mã Pí Lèng: một trong tứ đại đỉnh đèo huyền thoại Việt Nam. Cánh đồng tam giác mạch nằm giữa hai dãy núi chân đèo tạo nên một cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Vùng này gieo hạt muộn hơn các khu vực khác ở Hà Giang nên khoảng giữa tháng 10 hoa mới bắt đầu phơn phớt hồng và gần cuối tháng là lúc hoa nở đẹp nhất.

Vì là đặc sản của vùng núi Tây Bắc nên hàng năm ở đây còn tổ chức hẳn một lễ hội hoa tam giác mạch để tôn vinh các giá trị di sản văn hóa cũng như quảng bá du lịch, văn hóa độc đáo của người dân tộc thiểu số ở Tây Bắc đến các du khách trong và ngoài nước.

Lễ hội được tổ chức hàng năm trên cao nguyên đá Hà Giang, mảnh đất địa đầu Tổ quốc nhằm tôn vinh vẻ đẹp của loài hoa đặc trưng vùng núi non và lan tỏa những nét đặc sắc của văn hóa đồng bào dân tộc Mông.